College 9
Magies Sentrum
Amsterdam in de 60s: van provo tot Wim T.
14 maart 2025
(Amsterdam 750)
Even was Amsterdam weer de navel van de wereld. Niet met handel of sociale woningbouw, maar met cultuur: alternatieve cultuur, opstandig maar ‘ludiek’, met veel humor. Een Magies Sentrum met veel ‘fijne kommunikaasiebezigheden op straat’, een en al ‘imaazje’.
Vier jaar voor de wereldwijde revoltes van 1968 werden de Amsterdamse autoriteiten al effectief getart met openbare happenings rond het Lieverdje. Wekelijkse goeroe Robert Jasper Grootveld, zoon van een politieman, bracht op een bakfiets de obscene prenten van Aat Veldhoen rond, was de frontman van Provo en verzamelde in zijn ‘anti-rooktempel’ kleurrijke types als de spuwende dichters Johnny the Selfkicker en Simon Vinkenoog. Diens Sigma Centrum organiseerde dan weer het roemruchte Poëzie in Carré, met de eerste performing poets; Tjebbe van Tijens ‘Kontinue tekening’ (van Londen naar Amsterdam); en de Eventstructure Research Group van Theo Botschuyver, die de stad voorzag van reusachtige, opblaasbare speeltuigen als de Pneutube, de Waterwalk Tube en de Supertube.
Dat speelse was er ook in de Ludieke trap van Constant, de Soft Living Room van Maria van Elk en het Speespak van Iris de Leeuw, met afritsbare pijpen die op straat uitgewisseld moesten worden voor meer ‘kommunikaasie’. In de ‘a-dynamische werken’ van Wim T. Schippers en Ger van Elk, de Papieren Konstellaties van Willem de Ridder, de Wonder Events van Pieter Engels, de vlotten van Viktor IV en de klokken van Bulgar Finn. In het Resistentieorkest, de Insektensekte en het Eksooties Kietsj Konservaatoriejum. En in de Instant Composers Pool.
De eerste happening heette Open het graf, gevolgd door Stoned in the Streets, met onder andere de Peinture vivante van Simon Posthuma de Boer op Marijke Koger, die kort daarop voor Apple in Londen gingen werken en daarna in hippieparadijs Californië. Amsterdam had zijn eigen manifestaties met Hai in de Rai en de Levende opjekten sjoo van Hans Frisch. En werd een spetterend centrum van Situationisme en Fluxus, met de Fluxshop van Willem de Ridder, de nazomerse kerstboom van Wim T. Schippers en de conceptuele acties van Stanley Brouwn (this way Brouwn).
De veranderende tijdgeest werd in de jaren zestig een breed publiek bijgebracht door kunstenaars met een bewonderenswaardig gevoel voor humor, waarmee tal van heilige huisje speels omver werden gekegeld. De verbeelding was aan de macht, ten dienste van de vrijheid En gnot!